رسالۀ نور ‘ ده خسرو أفندینڭ ایلریده بدیع الزمان حضرتلرینڭ دعواسنی دوام ایتدیره جك خير الخلفي اولدیغنی كوسترن یرلری بر آراده صونويورز .
رسالۀ نوردن خسرو افندی یه اشارت ایدن بحثلر
احمد خسرو آلتین باشاق
( ١٨٩٩ – ١٩٧٧ )
اسپارطه طلبه لرینڭ نور خدمتنه صاحب چیقمه لرینڭ آردندن ، خلوصی ، حافظ علی ، خواجه صبري كبی پك چوق قهرمان و صادق نور طلبه لری يتيشمشدي. بديع الزمانڭ صفّ اول آدینی ویره رك أوگديگي بو ایلك دونم طلبه لری ايچنده خسرو أفندینڭ ، نور خدمتنده كوستردیگی اولاغان أوستی فعالیتی چوق كجمدن اوني طلبه لر ایچنده اوڭه چيقارمشدي . بو سببله بدیع الزمان حضرتلری اونڭ فوق العاده صداقتنی ، اخلاصنی ، درايتنى ، چاليشقانلغنى افاده ایدن پك چوق سطرلر قلمه آلارق رسالۀ نوره قيد ايتمشدي . داها أوڭجه ایلگیلی قيصيملرده بحثي كچن و خسرو أفندینڭ ایلریده بدیع الزمان حضرتلرینڭ دعواسنی دوام ايتديره جك خير الخلفي [١] اولمه یه لیاقتنی كوستروب اونڭ بو مستقبل وظيفه سنه اشارت ایدن سطرلری مقام مناسبتیله بوراده تكرار بر آراده صونويورز. بو افاده لری براز دقتله اوقویان كیمسه ، بديع الزماندن صوڭره خسرو أفندینڭ نورجماعتنڭ سوق و اراده سنده وظیفه لی اولدیغنه و بوڭا اڭ لایق طلبه سی اولدیغنه قناعت صاحبی اولاجقدر .
مثلا شعاعلر مجموعه سنده یر آلان و نور طلبه لرينه خطابًا یازدیغی شو سطرلرده ، بدیع الزمان حضرتلری ، خسرو أفندی یی غایت آچیق بر شكلده كندی یرنده كوسترمكده در :
” خسرو كبی بر نور قهرمانندن – بنم يرمده و نورڭ شخص معنویسنڭ ( معنوی شخصیتنڭ ) چوق اهمّيتلي بر ممثلی ( تمثيلجيسي ) اولمه سندن - هیچ بر جهتله كوجنمه مك الزمدر ( چوق لازمدر ) “ [٢]
رسالۀ نورده یر آلان دیگر بعض مهم افاده لر ایسه شویله در :
” اجل كیزلی اولمه سندن ، وصیتنامه یازمق سنّتدر. بنم متروكاتم ( آرقه مده بيراقدقلرم ) و رسالۀ نوردن اولان بنم خصوصی كتابلرم و كوزل جلدلنمش مجمعه لرم وسائر شيلريمڭ بتوننی ، كول و نور فابريقه لرينڭ هيئتنه ، باشده خسرو و و طاهری اولارق او هيئتدن اون ایكی قهرمان قرداشلریمه وصیت ایدییورم . “ [٣]
” رسالۀ نورڭ قهرمانی خسرو ، بنم بدلمه أولمك و بنم یرمده خسته اولمق صمیمی و جدّی ایستییور . بن ده دیرم : تألیف زمانی دگل ، شیمدی نشر زمانيدر. سنڭ یازڭ ، بنم يازمدن نه درجه زیاده و نشره فائده لی ایسه ، حیاتڭ دخی خدمت نوريه ده بنم بو عذابلی حیاتمدن او درجه فائده ليدر. اگر بنم المدن كلسه یدی ، حیاتمدن و صحّتمدن سزه ممنونيتله ویرردم . “ [٤]
” خسروڭ حقیقتًا تدبيرجه بڭا احتیاج بیراقمایاجق بر درجه ده تدبیر و درایتی و حافظ علی كبی یوكسك اخلاصی و محویتی … “ [٥]
آشاغیده كی مكتوبڭ استاد بدیعالزمانڭ كندی مبارك خطی ایله یازدیغی اوريژينالي
” كیزلی دوشمانلریمز ایكی پلانی تعقیب ایدییورلر . بری بنی اهانتلرله چوروتمك ؛ ایكنجیسی ، مابينمزه بر صوغوقلق ویرمكدر . باشده خسرو علیهنده بر تنقید و اعتراض و كوجنمك ایله بزی بربریمزدن آييرمقدر. بن سزه اعلان ایدرمكه ؛ خسروڭ بیڭ قصوری اولسه بن اونڭ علیهنده بولونمقدن قورقارم. چونكه شیمدی اونڭ علیهنده بولونمق ، طوغریدن طوغری یه رسالۀ نور علیهنده و بنم علیهمده و بزی پریشان ایدنلرڭ لهنده بر عظیم خیانتدر . [٦] [٧]
” بالخاصّه مدرسةالزهرا اركانلرینڭ ، خصوصًا خسروڭ بو وطن و ملّت و عالم اسلامه خدمت ايمانيه لري و تخريبچي دینسزلرڭ دسيسه لرينه سد چكمه لری او قدر بویوك بر حسنه دركه ، فرض محال بیڭلر سیّئه اولسه عفو ايتديرر . أویله ایسه ، باشده خسرو اولارق او اركانلرڭ هيچ بر حركتنی تنقید ايتمه مك و كمال اخلاص و صمیمیت ايله اونلره تساند و تام قرداش اولمق لازمدر . “ [٨]
” خسرو ، تورك ملتنڭ معنوی بویوك بر قهرمانی و بو وطنڭ بر خلاصكاریدر ( قورتاريجيسيدر ) وترك ملتی اونڭ ایله افتخار ایده جك بر خالص فداكاریدر . وسر اخلاصه تام مظهر اولدیغندن بنلك و ریاكارلق و شهرتپرستلك بولونمامسي جهتيله چوق خدمت وطنیه و ملیه سندن بر ایكیسنی بیان ایتمك زمانی كلدی . بو ذات مستثنا و شيرين قلميله نورلردن آلتی یوز رساله یه یاقین یازمش و وطنڭ هر طرفنه نشر ايده رك قومونیست پرده سی آلتنده دهشتلي افساده چاليشان آنارشيستلگي قیردی و تجاوزینی طورديردي و بو مبارك وطنی و بو قهرمان ملتی او زهردن قورتارمق ایچون تأثیرلی تریاقلری هر طرفه یتیشدیردی . تورك كنچلرینی و نسل آتي یي بویوك بر تهلكه دن قورتارمه یه وسیله اولدی . “ [٩]
” هم بو خسروڭ قلمی كبی ؛ فكری ، قلبی ده او نسبتده خارقه دییه بیلیرز . رسالۀ نوره قارشي ارتباطی و اشتیاقی و قناعتي كیتدكجه ترقّی و انكشاف ايدييور. هيچ بر حادثه اونی صارصمییور ، فتور ویرمییور . “ [١٠]
” مبارك خسروڭ رسالت النّور حقّنده كرامتلي و دقّتلی و اصابتلی و كسكین نظری طوغریدر . “ [١١ ]
” ( اون بشنجی شعاعڭ ) بوندن صوڭره كی قسمی ، بتون عمرمده كورمدیگم دهشتلی و سملی ( زهرلی ) بر خسته لق ایچنده یازیلمش . قصوراتمه نظر مسامحه ایله باقیلسین . خسرو ، مناسب كورمدیگی قسمی تعدیل ، تبدیل ، اصلاح ایده بیلیر . “ [١٢]
” رسالۀ نور ، قرآنڭ بر معجزۀ معنویسی اولدیغی كبی ؛ خسروڭ قلمی ده ، رسالۀ نورڭ پك قوتلی بر كرامتي اولديغني بوراجه هرگوڭ تصدیق ایدییورز . “ [١٣]
” كول و نور فابریقه سی نامنه خسروڭ تبریك مكتوبی ، بنی سوینجله آغلاتدیردی . ذاتاً خسروڭ ممتاز بر خاصیتی بودركه ؛ شیمدی یه قدر بڭا كلن بتون مكتوبلرینڭ هیچ بریسی بنی اينجيتمييور ، الیم زمانلرمده دە یوموشاق كلییور ، روحمی اوقشييور . بو جهتده دخی اوڭا شخصم اعتباریله چوق منتدارم . “ [١٤]
” بورانڭ بر خسروي اولاجق درجه ده اخلاص و ارتباط و اقتداری كوسترن … “ [١٥]
” لله الحمد سزلرڭ غیرتڭزله او حوالیده چوق خسرولر وار ، میدانه چيقمغه باشلامشلر . “ [١٦]
” اسپارطه نڭ حافظ علیسی ( كاتب عثمان ) الحق ایكنجی بر خسرو اولدیغنه بنم ده قناعتم كلدی . “ [١٧]
” دڭزلينڭ بر خسروي حسن فيضنڭ اوزونجه ، تفصیلاتلی بر مكتوبنی واسطه ڭزله آلدم . “ [١٨]
” نظیفە بیڭ بارك اللّٰه ، بیڭ ماشأ اللّٰه . ایكنجی بر خسرو ، اینه بولی ایكنجی بر اسپارطه اولدیغنی اثبات ایدییور . “ [١٩]
” عصر سعادتدن بری بویله خارقه بر صورتده معجزه لی اولارق یازیلمه سنه هیچ كیمسه قادر اولمادیغی حالده رسالۀ نورڭ قهرمان بر كاتبی اولان خسروه ” یاز “ أمری بويرولمسيله ، لوح محفوظده كي یازیلان قرآن كبی یازیلمه سی … “ [٢٠]
” اوت قرداشم ، … سزڭ كبی چرخلردن مركّب اولان بر جماعت مباركه ايچنده ن خاص و اڭ یوكسك مرتبه يه كاتب تعیین ایدیلدیگنه او رؤیا بشارت ویردیگی كبی ، بز ده بشارت ایدییورز . “ [٢١]
خسرو أفندینڭ رسالۀ نورده یر آلان بيانلرندن
” هر طرفی و هر حالی قصور و عیبله طولو طلبه ڭز ، سوگیلی استادنڭ آیاقلرینڭ آلتنه وارلغنی سرمشدی . بلكه هر كون ، بو شدتدن داها بویوك بر شدتله معامله كورسه و حتی استادي اوغرنده ، یوز بیڭ حیاتی اولسه هپسنی بیله ویرمگه بلا - تردّد حاضر اولدیغنی ، صوری دگل ، قلبی بر اعترافله مهیادر ( حاضردر ) . “ [٢٢]
” اوت سوگیلی استادم ، بز اللّٰهدن ، قرآندن ، حبيب ذي شاندن و رسالۀ نوردن و قرآن دلّالي سز سوگیلی استادمزدن ابدیًا راضی ییز . و انتسابمزدن هیچ بر جهتله پشیمانلغمز یوق . “ [٢٣]
” بن استادمڭ كیتدیگی مسلكده و رسالۀ نورله عالم اسلامه خصوصًا بو وطنه و بو ملته ایتدیگی قدسی خدمتنده كندیسنه اسناد ايديلن موهوم صوچنه روح جانمله اشتراك ايدييورم. و بنی بو خدمت ايمانيه ده موفّق ایدن جناب حقّه آخر عمریمه قدر شكر ايده جگم . “ [٢٤]
دوامی : [ خسرو أفندینڭ شفاهی روایتلری ] ( )